Een volkstuintje, dat hoort erbij op Zuid!

Manifest

4.450 Volkstuintjes in Rotterdam. Dat klinkt als héél veel, maar het is slechts één tuintje per 100 gezinnen.

Volkstuinen zijn een cultuurhistorisch verschijnsel binnen de stedenbouw. Vanaf de Coelghaerde in de Middeleeuwen, via de arbeiderstuintjes en laanorganisaties tijdens de Industriële Revolutie, kreeg het volkstuinieren in de stad pas echt vorm door de volkstuinbeweging in de negentiende eeuw. In die tijd ontstonden volkstuincomplexen en de bijbehorende verenigingen en bonden, die opkwamen voor de belangen van tuinders. Uitplaatsing en herbestemming waren toen immers ook al actuele vraagstukken.

In tijden van crisis wordt het belang van volkstuinen voor stadsbewoners altijd extra duidelijk. Tijdens de Tweede Wereldoorlog waren volkstuinen een essentiële aanvulling op de voedselvoorziening voor Rotterdam. Tijdens de Corona-pandemie bleken de tuintjes een waardevolle uitlaatklep, waar vrienden elkaar in de gezonde buitenlucht konden ontmoeten.

Bos schrijft in De Stad der Toekomst, de Toekomst der Stad dat contact met groen en bodem onderdeel moet zijn van het dagelijks leven van stadsbewoners. Het is dan ook niet verwonderlijk dat toen hij in 1949 samen met Van Traa het Uitbreidingsplan op Hoofdzaak Linker Maasoever opstelde, een prominente plaats werd ingeruimd voor volkstuinen in de Zuiderparkgordel. Hanekroot en Bijhouwer ontwierpen in 1951 het Zuiderpark als een modern volkspark met veel ruimte voor actieve recreatie. Tijdens de renovatie van het Zuiderpark in 2001 moesten de tuinparken weliswaar enkele tuintjes inleveren, maar sindsdien liggen de tuinparken als ware groene parels in het Wereldpark op Zuid.

Een paradijsje in de stad: wie wil dat niet? Van jong gezin tot gepensioneerde, van havenarbeider tot kunstenares, volkstuinders zijn van vroeg in het voorjaar tot diep in de herfst te vinden op hun tuin. Hun natuurinclusieve krachtoord, een verkoelende long tijdens hittestress, en een plek om mijmerend na te denken over het wel en wee van de selderij.

Een volkstuintje, dat hoort erbij op Zuid!